Tot 1890 was aderlaten een erkende methode voor medisch handelen. Voor het aderlaten bestonden verschillende methoden. Eén daarvan was het gebruik van de kopsnepper. In het ronde doosje zit een springveer waar scherpe mesjes aan vastzitten, de zogenaamde sneppers. Bij bediening van de springveer schieten de ...
... sneppers naar buiten en snijden een wond in de huid van de patiënt, waarna het bloed kan worden opgevangen. Overigens wordt aderlaten nog steeds wel eens toegepast, bijvoorbeeld met een te hoog ijzergehalte of bij bepaalde bloedafwijkingen. De apparatuur is inmiddels wel wat veranderd!
Het ziekenhuis! Dé plek waar het beroep van verpleegkundige begon.
Bekijk dit dossier
Vijf objecten uit onze collectie die vroeger alledaags gebruikt werden, maar nu steeds onbekender worden. Ken jij er een?
Bekijk dit dossier
Bekijk hier de mooiste topstukken uit onze collectie
Bekijk dit dossier
Waar verplegen we de patiënt. Thuis of in het ziekenhuis? Tegenwoordig worden patiënten - onder andere uit kostenoverwegingen - eerder naar huis gestuurd dan 25 jaar geleden. Verpleegkundigen krijgen daarom steeds meer alleen met ernstige zieken te maken. Hoe was dat in de 19e en de 20e eeuw? Hoe zagen ziekenhuizen er uit? Bestonden verpleegkundigen al en wat deden ze toen? Lees hier alles over de geschiedenis en de historie van het ziekenhuis.
Tot 1880 liet iedereen die het kon betalen zich thuis verplegen. Dit gebeurde door liefhebbende familie, buren of religieuze zusters. Gasthuizen gaven onderdak aan arme zieken, die geen thuis hadden. Pas in de tweede helft van de 19e eeuw ontstonden de voorlopers van de hedendaagse ziekenhuizen. Er was nog weinig bekend over oorzaken van ziektes of over effectieve behandelingen. Het belang van handen wassen, de basis voor een goede hygiëne, was nog maar net ontdekt. De meeste medicijnen die artsen nu voorschrijven, bestonden nog niet en de röntgenfoto moest nog worden uitgevonden. Ongeschoolde zaalmeiden en zaalknechten werkten op de ziekenzalen. Verpleegkundigen waren er nog niet.
Het gasthuis was geen fijne plek om te verblijven. Niet voor patiënten en niet voor verzorgenden. Zaalmeiden en -knechten kwamen vaak uit arme gezinnen, waren ongeschoold en moesten de kost verdienen. Sommigen namen het niet zo nauw met de regels. Er zijn verhalen bekend van meiden en knechten die zich tegoed deden aan eten dat voor patiënten was bestemd. De donkere gangen van de gasthuizen zouden regelmatig getuige zijn geweest van al dan niet gewenste intimiteiten. Gegoede dames als Anna Reynvaan brachten in de tweede helft van de 19e eeuw verandering in deze wantoestanden. Daarmee begon de professionalisering van de verpleging.
Deze inhalator of pulverisator bestaat uit een koperen ketel waarin water door een spiritusbrandertje verhit wordt tot stoom. Door een horizontaal buisje geleid, zorgt de stoom voor onderdruk boven een verticaal buisje waardoor een geneesmiddel wordt aangezogen. Stoom en geneesmiddel worden samen als mengsel door ...
Van 4 tot 10 april 2022 is het Nationale Museumweek! Dit keer met het thema ‘open je wereld’. FNI doet hier natuurlijk graag aan mee. Hier zie je vijf objecten uit onze collectie die vroeger alledaags gebruikt werden, maar nu steeds onbekender worden. Ken jij er een?
Dit is geen gewone sleutel, maar een insigne die leerlingen kregen tijdens het volgen van de Verpleegkunde A opleiding aan het Wilhelmina Gasthuis in Amsterdam. Al in de 19e eeuw werd dit insigne uitgedeeld. Ook in het, eveneens Amsterdamse, Binnengasthuis kreeg je een soortgelijk insigne. De sleutel verwijst niet alleen naar de instelling, maar ook naar de symbolische sleutel van de hemelpoort van de apostel Petrus. Het Binnengasthuis had zelfs een...
...Petruskamer met een portret van hem aan de muur. In deze kamer maakten de leerlingen verpleegkunde hun eindexamen en vond de diploma-uitreiking plaats. Deze sleutelinsignes werden daarom ook wel gezien als de sleutel tot het vak!
Dit is een prikklok, bedoeld om wakker te blijven tijdens de nachtdienst. In de klok zat een kaart; de verpleegkundige moest elk kwartier een sleutel in een opening van de klok draaien, om zo een gaatje in de kaart te prikken. De hoofdverpleegkundige maakte aan het einde van een dienst de klok open, om te kijken hoe vaak er op de kaart was geprikt. Als je een keer had gemist, kon dat je zo een vakantiedag kosten!
Tot 1890 was aderlaten een erkende methode voor medisch handelen. Voor het aderlaten bestonden verschillende methoden. Eén daarvan was het gebruik van de kopsnepper. In het ronde doosje zit een springveer waar scherpe mesjes aan vastzitten, de zogenaamde sneppers. Bij bediening van de springveer schieten de ...
... sneppers naar buiten en snijden een wond in de huid van de patiënt, waarna het bloed kan worden opgevangen. Overigens wordt aderlaten nog steeds wel eens toegepast, bijvoorbeeld met een te hoog ijzergehalte of bij bepaalde bloedafwijkingen. De apparatuur is inmiddels wel wat veranderd!
Deze noodfluit werd gebruikt door verpleegkundigen in de psychiatrie. Een deel van het verplegend personeel woonde vaak intern, boven de cliëntenruimtes. Als er bijvoorbeeld ‘s nachts op de noodfluit werd geblazen door de nachtdienst, stormden zij in pyjama naar beneden om te hulp te schieten. Vaak ging het dan om een onrustige cliënt, die werd gekalmeerd door diegene in een nat laken te wikkelen.
Dit is geen tuinhuis, maar een lighuisje! Het was bedoeld voor tuberculose (tbc) patiënten. Bij tbc heb je veel last van hoesten, kortademigheid en moeheid. Er werd geloofd dat regelmatig frisse lucht het helingsproces zou versnellen. Lighuisjes stonden vaak op een draaibaar onderstel, waardoor de mogelijkheid ontstond de opening in de richting van de zon of van de wind af te oriënteren. Ze werden afgeleverd bij tbc-patiënten thuis of gebruikt in sanatoria, herstellingsoorden die vooral in de eerste helft van de twintigste eeuw een grote rol speelden in de bestrijding van tbc.
Het Florence Nightingale Instituut beschikt over een eigen verpleegkundige collectie die bestaat uit foto's, objecten, egodocumenten en boeken. De collectie vind je terug in onze themadossiers, in de juiste context en met de bijbehorende verhalen. In dit dossier lichten we de topstukken uit in een mooie 360-presentatie.
Net als in een 'echt' museum, kun je bij ons rondsnuffelen in de collectie en tentoonstellingen bezoeken in de vorm van themadossiers. Wij zijn er trots op dat we het museumschildje hebben en voldoen aan de eisen die het Nederlands Museumregister stelt.
De oudste modellen urinaal waren gemaakt van tin. Dit urinaal is een staand model. Niet alleen om hem rechtop te kunnen neerzetten maar omdat in die tijd voor het gebruik een knielende houding in bed de gewoonte was. De zieke moest daarbij echter wel ondersteund worden. Bij dit voorwerp hoort een bijzonder verhaal, ...
Wijkverpleegster Antje Stieltjes verbaasde in 1898 vriend en vijand met een revolutionaire uitvinding. Ze ontwierp het ‘Werkmansverband’, een verband om fabrieksarbeiders die last hadden van eczeem slimmer te verbinden en ze zonder al te veel pijn te verschonen. Haar uitvinding paste ze toe op dit popje, ...
Vanaf het moment dat verplegen een beroep wordt, dragen verpleegsters en verplegers een uniform. Van lange statige zwarte jurken vroeger tot vrolijk gekleurde hesjes nu. Het meest bekende uniform is deze japon van grijsblauw keizerslinnen met de witte katoenen hartjesschort. Het uniform gaf de verpleegster status. ...
Het uniform van de verpleegster was niet compleet zonder een kapje. In de vroegste periode waren dat lange zwarte sluiers, vaak erg onhandig en onhygiënisch in het gebruik. Toen het uniform stralend wit werd, paste daar ook een witte sluier bij. Eerst was de sluier lang, maar naarmate de tijd vorderde, werd ...
De voor jou geselecteerde dossiers verschijnen naast elkaar. Je kunt via het pijltje in de rode balk aan de zijkant van het dossier verder klikken.