Plassen moet iedereen, of je nu ziek ben of niet. De po is dan ook een object dat zich zowel in de eigen familiekring als in het ziekenhuis heeft ontwikkeld. Van tin via emaille tot metaal. Vooral in het ziekenhuis was het onderhoud van de po van belang. Uiteenlopende machines werden hiervoor ontwikkeld. Maar de vorm van de po bleef gelijk, tot op de dag van vandaag.
De oudste modellen urinaal waren gemaakt van tin. Dit urinaal is een staand model. Niet alleen om hem rechtop te kunnen neerzetten maar omdat in die tijd voor het gebruik een knielende houding in bed de gewoonte was. De zieke moest daarbij echter wel ondersteund worden. Bij dit voorwerp hoort een bijzonder verhaal, ...
In de huiselijke verpleging werd in de 18e eeuw gebruik gemaakt van pispotten van terra-cotta, een soort aardewerk. Om het materiaal minder poreus te maken werd een laagje glazuur over het aardewerk aangebracht. Dat maakte tegelijk het onderhoud van de po mogelijk.
De tinnen po was vanaf de 19e eeuw vooral in gebruik bij instellingen. Nederland had je er daar veel van, zoals gast- en weeshuizen en gestichten voor bejaarden en krankzinnigen. Deze po kon flink gepoetst worden en was zo al hygiënischer in gebruik dan de aardenwerk po.
Tot ver in de 19e eeuw bleef je bij ziekte gewoon thuis. Deze tinnen po werd gebruikt bij de verpleging van zieke gezinsleden. Het is een vroeg 19e eeuws exemplaar met groen fluwelen dekje. Bijzonder is dat het dekje afneembaar is om het te wassen.
De kamerpo of piespot is een po die thuis gebruikt werd. Meestal was de pot van porcelein en vaak rijk versierd. De mode van de tijd is terug te vinden op de versierselen van de kamerpot. Het was dus een soort statussymbool. De huisbediende leegde de po en maakte hem schoon.
De professional die organisatorische taken in een gezin overneemt, heet sinds 1997 verzorgende of helpende. Ook namen als thuisbegeleidster, ouderenhelpster of gezinshulp komen voor. Ze zijn afgeleid van de beroepsbeoefenaren die vanaf begin 20e eeuw in de gezinsverzorging werkzaam waren. Zij waren de praktische vervangsters van moeders, die hun taken in het gezin niet konden vervullen. Er werden hoge eisen aan hen gesteld. Hoe is het beroep van huisverzorgster - zoals de gezinsverzorgende vroeger heette - veranderd? Lees hier alles over de geschiedenis en de historie van de gezinszorg.
In de 19e eeuw was de zorg voor het gezin de taak van de moeder. Als zij ziek was, had dat vaak dramatische gevolgen. Het grootste risico liepen arme huishoudens waar de vader en moeder allebei moesten werken. Het inkomen viel weg en het huishouden ontspoorde. Om ontwrichting van die gezinnen te voorkomen, riepen vermogende particulieren vanaf 1895 verenigingen in het leven. De eerste was ‘Hulp in het Huisgezin’ in Deventer en daarna volgden initiatieven in andere steden in hoog tempo. Ook de verzuilde kruisverenigingen, die vanaf het eind van de 19e eeuw het licht zagen, richtten zich op verbetering van verzorging van het gezin.
Een overzicht van de lange geschiedenis van de gezinsverzorging.
Bekijk dit dossier
Deze helpster van de Katholieke Vereniging ‘Hulp in de Huishouding’ vervangt de moeder in het gezin. Ze schenkt koffie voor vader en verstelt tussen de bedrijven door het linnengoed met de Singer naaimachine. Het kindje kijkt onwennig naar deze rijzige dame in wit uniform.
De komst van de naaimachine verlichtte het werk van gezinsverzorgsters enorm. Het stoppen van sokken en kousen bleef een hele klus, maar dankzij de handnaaimachines, waarvan het merk Singer buitengewoon populair was, konden intensieve naaiklussen en verstelwerk sneller uitgevoerd worden. Tijdens de opleiding kwam ...
De voor jou geselecteerde dossiers verschijnen naast elkaar. Je kunt via het pijltje in de rode balk aan de zijkant van het dossier verder klikken.